VATANDAŞLIK
ÖZEL EĞİTİM VE REHBERLİK HİZMETLERİ
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ22
- Büyükşehir olan illerimiz: istanbul, Ankara, izmir, Adana, Bursa, Konya, Gazi-
antep, Kayseri, Kocaeli, eskişehir, Antalya, Samsun, erzurum, Mersin, Diyar-
bakır, Balıkesir, Manisa, Aydın, Denizli, Muğla, Tekirdağ, hatay, Kahraman-
maraş, Malatya, Şanlıurfa, Mardin, Trabzon, Van, Ordu. (Türkiye’de toplam
30 büyükşehir belediyesi vardır.) - en son büyükşehir olan ilimiz Ordu’dur.
- Türkiye’nin, üç haberleşme (TÜrKSAT 3A, TÜrKSAT 4A, TÜrKSAT 4B)
üç gözlem (Göktürk-1, Göktürk-2 ve rasat) olmak üzere altı aktif uydusu
bulunmaktadır. - ilk dünya kupası (FiFA), 1930’da Uruguay’da düzenlenmiştir.
- 2022 dünya futbol şampiyonası Katar’da yapılacaktır.
- NBA’de oynayan ilk sporcumuz Mirsat Türkcan’dır.
- Olimpiyat bayrağı ilk defa 1920 Anvers Olimpiyatları’nda kullanılmıştır.
- Türkiye’ nin ilk millî yerli tankının adı “Altaydır.
- Türkiye’ nin ilk millî yerli insansız hava aracının adı “Ankadır’’
- Kyoto Protokolü’nün sona erme zamanı 2020 yılıdır.
- h5n1 tipi virüsün sebep olduğu hastalığın bilinen adı kuş gribidir.
- h1n1tipi virüsün sebep olduğu hastalığın bilinen adı domuz gribidir.
- Kırım-Kongo hemorajik ateş (KKhA), kenelerin ısırması kaynaklı bir enfek-
siyondur. - 1886’da New york’a dikilen Özgürlük Anıtı ABD’ye Fransa’nın hediyesidir.
- Atatürk’ün naaşı 10 Kasım 1953’te etnografya Müzesi’nden Anıtkabir’e
nakledilmiştir. - resmi belgelerdeki mühür, arma, ve özel işaretleri inceleyen bilim dalı
heraldiktir. - ilk televizyon yayını 1938’de ingiltere’de gerçekleştirildi.
- Charles Darwin’in ünlü eseri “Türlerin Kökeni” dir.
- 1957’de Sputnik-1’in ruslar tarafından dünya yörüngesine yerleştirilmesiyle
uzay çağı başlamış oldu. - ilk olimpiyat altın madalyası kazanan kadın sporcumuz Nurcan Taylan’dır (halter).
- Bir geminin baş kısmı pruva, arka kısmı pupa, sağ yanı sancak, sol yanı da
iskele olarak adlandırılır.
GÜNCEL BİLGİLER
VATANDAŞLIK
ÖZEL EĞİTİM VE REHBERLİK HİZMETLERİ
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ23 - Televizyonun mucidi iskoçyalı John Logie Baird, 1926’da ilk deneme yayınını
yapmıştır. - Dünyadaki bilinen ilk kilise hatay’daki Sen Piyer Kilisesi’dir.
- Tam otomatik makinalı tüfeği hiram Maxim
yapmıştır. (1884) - euro’yu Almanya’nın Frankfurt kentindeki
Avrupa Merkez Bankası yönetir. - Ülkemizde sünger avcılığının en çok
yapıldığı yer Bodrum’dur. - Karadeniz’in en yüksek dağı Kaçkar Dağı’dır.
- Taşkömürü ilk defa Zonguldak’ta çıkarılmıştır.
- Türkiye’de petrol arama çalışmaları ilk defa iskenderun’da yapılmıştır.
- Türkiye’nin en zengin boksit yatakları Seydişehir’de bulunur.
- Türkiye’de heyelan en çok kış mevsiminde görülür.
- Türkiye’nin ilk turistik yerleşim yeri Çeşme’dir.
- Kümes hayvancılığı en çok Marmara Bölgesi’nde yaygındır.
- Türkiye’nin en doğu ucunda ığdır ili bulunur.
- Türk devletleri arasında altının en fazla çıkarıldığı yer Özbekistan’dır.
- Türkiye’nin çay yetiştirilen tek yöresi Karadeniz’dir.
- Türkiye’de rüzgârın en etkili olduğu yer iç Anadolu’dur.
- Türkiye’nin en az göç veren bölgesi Marmara Bölgesi’dir.
- Türkiye’de en fazla elma iç Anadolu’da üretilir.
- Türkiye’nin en az ormana sahip bölgesi Güneydoğu Anadolu Bölgesi’dir.
- iç Anadolu Bölgesi’nin en yüksek yeri erciyes Dağı’dır.
- Ülkemizde ilk dokuma fabrikası Nazilli’de açılmıştır.
- Ülkemizde ilk özel şeker fabrikası Uşak’ta açılmıştır.
- Ülkemizde ilk demir-çelik fabrikası Karabük’te açılmıştır.
- Kayısı, fındık, üretiminde ülkemiz ilk sırada yer alır.
- Ülkemizde ipek böcekçiliği en fazla Marmara Bölgesi’nde yapılır.
- Türkiye’nin en fazla kara sınırı Suriye ile 877 km,en az kara sınırı ise Nahci-
van’la 10 km’dir. - ege kıyıları en uzun kıyımızdır.
- Ülkemizin en büyük gölü Van Gölü’dür.
VATANDAŞLIK
ÖZEL EĞİTİM VE REHBERLİK HİZMETLERİ
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ24 - Türkiye’nin en uzun akarsuyu, Kızılırmak’tır.
- yeryüzünün %71’i deniz,%29’u kara ile kaplıdır.
- Zonguldak kömür yatakları birinci zamanda oluşmuştur.
- Türkiye´de ilk nüfus sayımı 1927 yılında yapıldı.
- Ülkemizin en uzun akarsuyu Kızılırmak’tır.
- Türkiye’de ilk uçak fabrikası Kayseri’de açıldı.
- incir üretiminde ülkemiz dünyada ilk sırada yer alır.
- Türkiye´de incir üretimi en fazla ege Bölgesi’nde yapılır.
- Türkiye´de en fazla milletvekili seçilen isim ismet inönü’dür. ismet inönü 14
defa milletvekili seçildi. - ilk başbakanımız ismet inönü’dür.
- Türkiye Cumhuriyeti’ni kabul eden ilk devlet ermenistan’dır.
- ilk hava şehidimiz Fethi Bey’dir.
- Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk özel bankası iş Bankası’dır. (26 Ağustos 1924)
- ilk Türk uçağı Mavi ışık’tır. (Kayseri-1979)
- Petrol yataklarının en fazla olduğu bölgemiz Güneydoğu Anadolu bölgesidir.
- Türkiye´de üzüm üretimi en fazla ege Bölgesin’de yapılır.
- Ülkemizde besi ve ahır hayvancılığı en fazla Marmara Bölgesi´nde yapılır.
- Konya Türkiye’nin en uzun karayolu ağına sahiptir.
- Türkiye´nin en uzun tüneli (14300 metre) rize -erzurum arasındaki “Ovit Da-
ğı Tüneli.” (Avrupa’nın 2. en uzun, dünyanın 3. en uzun tüneli) - Turizm gelirlerinin en fazla olduğu bölgemiz Marmara Bölgesi’dir. Marmara
Bölgesini sırasıyla ege Bölgesi ve Akdeniz Bölgesi takip ediyor. - Turizm gelirlerinde ilk sırada olan ilimiz istanbul’dur. istanbul´u sırasıyla
Antalya ve izmir takip eder. - Türkiye´nin en doğu ucundaki il: ığdır
- Türkiye´nin en batı ucundaki il: Çanakkale
- Türkiye´nin en güneyindeki il: hatay
- Türkiye´nin en kuzeyindeki il: Sinop
- ilk ve tek kadın başbakanımız Tansu Çiller’dir.
- Türkiye´de rüzgârın en etkili olduğu bölge iç Anadolu Bölgesi’dir.
- Kayısı üretiminde ülkemiz dünyada ilk sırada yer alır.
- Ülkemiz bor rezervlerinde dünyada ilk sıradadır.
VATANDAŞLIK
ÖZEL EĞİTİM VE REHBERLİK HİZMETLERİ
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ25 - Türkiye’nin gelir düzeyi en düşük olan ili Muş’tur.
- Türkiye´nin en az göç veren bölgesi Marmara Bölgesidir.
- Kadınlara yerel seçimlere (belediye) katılma hakkı ilk kez 1930 yılında verildi.
- Kadınlara milletvekili seçilme hakkı ilk kez 1934 yılında verildi.
- ilk kadın pilotumuz Sabiha Gökçen’dir.
- Buğday üretiminin en fazla yapıldığı bölgemiz iç Anadolu Bölgesi’dir.(Konya)
- hidroelektrik enerji potansiyelinin en fazla olduğu bölgemiz Doğu Anadolu
Bölgesi’dir. - hidroelektrik enerji potansiyelinin en az olduğu bölgemiz Marmara Bölge-
si’dir. - yeraltı kaynakları bakımından en zengin bölgemiz Doğu Anadolu Bölgesi’dir.
- ege Bölgesi’nde en uzun kıyılara sahip ilimiz Muğla’dır.
- Türkiye’de feribot ile taşımacılık yapılan tek göl Van Gölü’dür.
- Ülkemizin en büyük gölü Van Gölü’dür.
- Ülkemizin en yüksek dağı Ağrı Dağı’dır.
- Türkiye´de ilk çok partili seçim 1950 yılında yapıldı.
- ilk kadın bakanımız Türkan Akyol’dur.
- Türkiye´de ilk nüfus sayımı 1927´de yapıldı.
- Ticaretin en çok geliştiği bölgemiz Marmara Bölgesi’dir.
- Dünyanın ilk denizaltısı 1719 yılında Mimar ibrahim efendi tarafından “Tah-
telbahir” adıyla yapıldı. - 6 eylül 1886´da suya indirilen Sultan 2. Abdülhamid tarafından yaptırılan
“Abdülhamit” isimli denizaltı dünya tarihinin ilk savaşçı özelliğini taşıyan ve
ilk torpido atabilen denizaltısıdır. - Doğal göller bakımından en fakir bölgemiz Güneydoğu Anadolu Bölgesi’dir.
- Dünyada en fazla konuşulan diller sırasıyla şöyledir: Çince, hintçe, ingilizce,
ispanyolca ve Türkçedir. - Türkiye´nin en yüksek minaresi Selimiye Camisi’nde (edirne) bulunur.
- Türkiye’nin ilk internet sitesi Ortadoğu Teknik Üniversitesi´ne aittir. (1992)
- Türkiye’de ilk internet bağlantısı 12 Nisan 1993’te Ortadoğu Teknik Üniversi-
tesi’nde gerçekleştirildi. - Ülkemizde kurulan ilk banka, 1847´de faaliyete geçen istanbul Bankası’dır.
- Türkiye´nin en büyük ve en modern şeker fabrikası Konya Şeker fabrikasıdır.
- en büyük adamız Gökçeada’dır. Gökçeada Çanakkale’dedir.
VATANDAŞLIK
ÖZEL EĞİTİM VE REHBERLİK HİZMETLERİ
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ26 - Türkiye´de yüzölçümü bakımından en büyük ilimiz Konya’dır.
- Türkiye´de yüzölçümü bakımından en küçük ilimiz yalova’dır.
- Dünyanın ilk araba vapuru olan “Suhulet”, 1871 yılında Üsküdar-Kabataş
arasında çalışmaya başladı. - Futbolda Avrupa’nın 2 numaralı kupası olan UeFA Kupasını ve UeFA Süper
Kupasını kazanan ilk ve tek takım Galatasaray. (2000) - Lüle taşının çıkarıldığı tek ilimiz eskişehir’dir.
- Fındık üretiminde ülkemiz dünyada ilk sırada yer alır.
- Türkiye’de ilk cep telefonu görüşmesi dönemin Cumhurbaşkanı Süleyman
Demirel ile dönemin başbakanı Tansu Çiller arasında oldu. (23 Şubat 1994) - elma üretiminin en fazla yapıldığı bölgemiz iç Anadolu bölgesidir.
- Türkiye´de zeytin üretimi en fazla ege Bölgesi’nde yapılır.
- Türkiye´de muz üretimi en fazla Akdeniz Bölgesi’nde (Anamur) yapılır.
- Türkiye´nin en büyük limanı olan Asya port limanı, Tekirdağ ilimizdedir.
- Türkiye´de pamuk en çok Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yetiştirilmektedir.
- Türkiye´nin en büyük ovası Konya Ovası’dır.
- Türkiye´nin en büyük kanyonu Kastamonu’daki ‘‘Valla’’ Kanyonu’dur.
(uzunluk: 12000 metre, yükseklik: 1200 metre) - Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk anayasası 1924 Anayasası’dır
- Türkiye´de yerleşim yerine yapılan ilk baraj Denizli Gökpınar Barajı’dır.
- en fazla yağış alan ilimiz rize’dir.
- Kıyılarımıza en yakın yabancı ada Midilli Adası’dır.
- Türkiye´nin en yüksek şelalesi (76 metre) Kayseri’deki Kapuzbaşı Şelale-
si’dir. - Ülkemizde en yaygın bulunan yeraltı kaynağı linyittir.
- Türkiye´de en fazla baraj gölü (gölet) iç Anadolu Bölgesi’ndedir.
- Türkiye´de en az baraj gölü (gölet) Marmara Bölgesi’ndedir.
- UNeSCO tarafından 2018 yılında dünya miras listesine giren, dünyanın en
eski tapınağı olarak kabul edilen “Göbekli Tepe”, Şanlıurfa’dadır. - Sanayileşmenin en çok geliştiği bölgemiz Marmara Bölgesi’dir.
- Sanayileşmenin en az geliştiği bölgemiz Doğu Anadolu Bölgesi’dir.
- enerji tüketiminin en fazla olduğu bölgemiz Marmara Bölgesi’dir.
- Türkiye´de çekilen ilk renkli film, 1953 yılında Muhsin ertuğrul’un yönettiği
halıcı Kız’dır.
VATANDAŞLIK
ÖZEL EĞİTİM VE REHBERLİK HİZMETLERİ
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ27 - ilk Türk tiyatro eseri Şinasi tarafından yazılan ve 1860´ta Tercüman-ı Ahval
Gazetesi’nde yayınlanan “Şair evlenmesi” dir. - ilk Türk gazeteci Agah efendi’dir. ilk özel gazete olan “Tercüman-ı Ahval” i de
21 ekim 1860 günü o yayınladı. - Türkiye´nin en eski şehri hakkâri’dir.
- Nüfus yoğunluğunun en fazla olduğu bölgemiz Marmara Bölgesi’dir.
- Nüfus yoğunluğunun en az olduğu bölgemiz Doğu Anadolu Bölgesi’dir.
- Karadeniz Bölgesi’nin en yüksek dağı Kaçkar Dağları’dır.
- iç Anadolu Bölgesi’nin en yüksek dağı erciyes Dağı’dır.
- Türkiye´nin ilk kadın valisi 1991 yılında Muğla’ya atanan Lale Aytaman´dır.
- Dünyanın ilk ve tek cellat mezarı istanbul eyüp’te yer alır.
- Nargile Osmanlı’ya ilk olarak yavuz Sultan Selim zamanında hindistan’dan
getirildi. - TBMM’nin ilk başkanı Fethi Okyar’dır.
- ingilizce ile eğitime başlayan ilk Türk okulu Ankara TeD Koleji’dir.(1954)
- Türkiye’de özel gereksinimi olan vatandaşlara yönelik ilk otel Antalya’da hiz-
mete girmiştir - Türkiye’nin ilk özel hayvanat bahçesi Boğaziçi hayvanat Bahçesi’dir.
(izmit-Darıca) - ilk Türkçe ezan istanbul Fatih Camii’nde okundu.
- Türkiye’nin ilk televizyon yayını istanbul’dan yapıldı.
- Cumhuriyet döneminde kurulan ilk muhalefet partisi Terakkiperver Cumhuri-
yet Fırkası’dır. - Türkiye’de ilk politika okulu Nazif Ülken tarafından kurulmuştur.
- ramazan çadırı ilk kez 1995 yılında Üsküdar Belediyesi tarafından kuruldu.
- Türkiye’deki ilk mali kurum emniyet Sandığı’dır.
- Türkiye’nin bilinen ilk erkek hemşiresi Murat Bektaş’tır.
- Türkiye’nin ilk haber ajansı Anadolu Ajansı’dır.(1920)
- Türkiye’nin ilk sınır ötesi harekâtı Kıbrıs çıkarmasıdır.
- Türkiye’de kurulan ilk parti ChP’dir.
- Latin alfabesine resmi olarak ilk geçen Türk devleti Azerbaycan’dır.
- yüzölçümü itibariyle en küçük komşumuz ermenistan’dır.
- Türkiye’de baskı tekniğini ilk kez ibrahim Müteferrika kurmuştur.
- ilk TSe belgesi yıldırım Bayezid devrinde çıkarılmıştır.
VATANDAŞLIK
ÖZEL EĞİTİM VE REHBERLİK HİZMETLERİ
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ28 - Kelaynak kuşları ülkemizde sadece Urfa’nın Birecik ilçesinde bulunur.
- en işlek kara sınırımız yunanistan sınırıdır.
- Türkiye’de ilk ingilizce gazete ilnur Çevik tarafından çıkarılmıştır.
- Mallarda kalite arayan ilk millet Türklerdir.
- Türkiye yurt dışı olarak ilk Kore’ye asker göndermiştir.
- Türkiye’de taşkömürünü ilk defa Uzun Mehmet bulmuştur.
- Türkiye’nin en kalabalık mezarlığı istanbul Karaca Ahmet Mezarlığı’dır.
- Türkiye’nin doğusu ile batısı arasında 76 dakikalık zaman farkı vardır.
- Dünya bor rezervlerinin %70’i ülkemizde yer alır.
- 1 Kasım 2020’ de 18 Kasım gününü UNeSCO ‘Uluslararası islam Sanatları
Günü’ ilan etmiştir. - emre Şakçı Kasım 2020’ de Uluslararası yüzme Ligi 100 m kurbağalama
yarışında Avrupa rekoru kırmıştır. - 2021 yılı bütçesinde en yüksek pay ‘eğitime’ ayrılmıştır.
- 2021 interpol toplantısı Türkiye’de olmuştur.
- ABD yeni başkanı Joe Biden olmuştur.
- UNeSCO 2021 yılını hacı Bektaş Veli yılı ilan etmiştir.
- 2021 Nobel Tıp Ödülü, “ısı ve temas reseptörlerini keşiflerinden” ötürü David
Julius ve Ardem Patapoutian’ a verildi. - 2021 Nobel Kimya Ödülü, asimetrik organokataliz çalışmaları yürüten Benja-
min List ve David W.C. MacMillan’ a verildi. - 2021 Nobel Fizik Ödülü’nün bu yılki sahipleri Syukuro Manabe, Klaus has-
selmann ve Giorgio Parisi oldu - 2021 Nobel Barış Ödülü, Filipinler ve rusya’da ifade özgürlüğü için mücade-
le eden gazeteciler Maria ressa ve Dmitry Muratov’a verildi. - 2021 Nobel edebiyat Ödülü’nün kazananı Zanzibarlı edebiyatçı Abdulrazak
Gurnah oldu. - 2021 Nobel ekonomi Ödülü’nü David Card ile Joshua D. Angrist ve Guido
W. ımbens kazandı. - Oscar alan yapımlar (2021)
• en iyi Film: Nomadland
• en iyi Kadın Oyuncu: Frances McDormand (Nomadland)
• en iyi erkek Oyuncu: Anthony hopkins (The Father)
• en iyi yönetmen: Chloé Zhao (Nomadland)
• en iyi Uyarlama Senaryo: The God Father
VATANDAŞLIK
ÖZEL EĞİTİM VE REHBERLİK HİZMETLERİ
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ29
• en iyi Uluslararası Film: Another round
• en iyi yardımcı erkek Oyuncu: Daniel Kaluuya (Judas And The Black Messiah)
• en iyi Saç ve Makyaj Tasarımı: Ma rainey’s Black Bottom
• en iyi Özgün Senaryo: emerald Fennell (Promising young Woman)
• en iyi yardımcı Kadın Oyuncu: youn yuh-Jung (Minari)
• en iyi Kostüm Tasarımı: Ma rainey’s Black Bottom
• en iyi Ses: Sound of Metal
• en iyi Belgesel: My Octopus Teacher
• en iyi Görsel efekt: Tenet
• en iyi Kısa Film: Two Distant Strangers
• en iyi Film Kurgusu: Sound of Metal
• en iyi Kısa Animasyon: ıf Anything happens ı Love you
• en iyi Animasyon: Soul
• en iyi Özgün Müzik: Soul
• en iyi yapım Tasarımı: Mank
• en iyi Özgün Şarkı: “Fight For you” (Judas And The Black Messiah)
• en iyi Kısa Belgesel: Colette
• en iyi Sinematografi: Mank - İllere Göre Yetişen Mahsüller
• Tekirdağ’ın üretimde 1. olduğu ürünler: Kanola ve ayçiçeği.
• Aydın’ın üretimde 1. olduğu ürünler: incir ve Zeytin.
• ısparta’nın üretimde 1. olduğu ürünler: elma ve gül.
• Antalya’nın üretimde 1. olduğu ürünler: Avakado ve susam.
• Manisa’nın üretimde 1. olduğu ürünler: Üzüm.
• Şanlıurfa’nın üretimde 1. olduğu ürünler: Pamuk ve Antep fıstığı.
• edirne’nin üretimde 1. olduğu ürünler: Çeltik.
• Konya’nın üretimde 1. olduğu ürünler: Anason, arpa, buğday, mısır, kuru
fasülye ve şeker pancarı.
• Adana’nın üretimde 1. olduğu ürünler: Soya fasülyesi ve yer fıstığı.
• Afyon’nun üretimde 1. olduğu ürünler: haşhaş ve keten.
• Ordu’nun üretimde 1. olduğu ürünler: Fındık.
• Samsun’nun üretimde 1. olduğu ürünler: Kenevir.
VATANDAŞLIK
ÖZEL EĞİTİM VE REHBERLİK HİZMETLERİ
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ30
• rize’nin üretimde 1. olduğu ürünler: Çay.
• yalova’nın üretimde 1. olduğu ürünler: Kivi.
• Niğde’nin üretimde 1. olduğu ürünler: Patates.
• Malatya’nın üretimde 1. olduğu ürünler: Kayısı.
• yozgat’nın üretimde 1. olduğu ürünler: yeşil mercimek.
• Kırşehir’in üretimde 1. olduğu ürünler: Nohut.
• Mersin’in üretimde 1. olduğu ürünler: Muz.
• Denizli’nin üretimde 1. olduğu ürünler: Tütün. - En Çok İthalat Yaptığımız Ülkeler (TÜİK)
- rusya
- Çin
- Almanya
- ABD
- italya
- En Çok İhracat Yaptığımız Ülkeler
- Almanya
- ingiltere
- italya
- ırak
- ABD
- En Çok İthalat Yapılan 5 Ürün
- Mineral ve yağlar
- Kazan ve Makineler
- elektrikli Makine ve Cihazlar
- Demir – Çelik Ürünleri
- Kıymetli Taşlar ve Metaller
- İhracat ve İthalatta Kullanılan Yollar
- Deniz yolu
- Kara yolu
- hava yolu
- Demir yolu
VATANDAŞLIK
ÖZEL EĞİTİM VE REHBERLİK HİZMETLERİ
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ31 - Aktif Nüfusun İş Kollarına Göre Dağılımı
- Tarım
- Sanayi
- inşaat
- hizmet
- Enerji Üretimi Yapılan Göller
- Tortum gölü
- hazar gölü
- Çıldır gölü
- Kovada gölü
- En Çok Nüfuslu İller
- istanbul
- Ankara
- izmir
- Bursa
- Antalya
- En Az Nüfuslu İller
- Tunceli
- Bayburt
- Ardahan
- Kilis
- Gümüşhane
Tortum Gölü
hazar Gölü
Çıldır Gölü
Kovada Gölü