EKPSS Tarih – İslamiyet Öncesi Türk Siyasi Tarihi – V

İSLAMİYET ÖNCESİ TÜRK DEVLETLERİ KÜLTÜR VE MEDENİYETİ
*Yaşanılan Coğrafyanın Şartları Kut Anlayışı ve Türk Cihan Hakimiyeti Anlayışı
*Oksızlık(Bağımsızlık) Halk(Kün) ülke ve teşkilattır.
1.DEVLET YÖNETİMİ
a.Hükümdarın Görevleri
*Ordunun başında sefere çıkarlar
*Adaleti Sağlarlar
*Bağımsızlığı Korurlar
*Töreleri Uygularlar
*Kurultaya Başkanlık Ederler
*Açı doyururlar çıplağı giydirirler(Sosyal Devlet Anlayışı)
b.Gök Tanrı’nın Hükümdarı Donattığı Yetkiler
Kut(Siyasi)
-Devleti yönetme yetkisinin gök tanrı tarafından bir kişiye ve onun ailesine verildiğine inanılan anlayıştır.(Veraset Sistemi Düzensiz Taht Kavgaları)
Küç veya Güç(Askeri)
Ülüş(Ekonomik)

Türk Cihan Hakimiyeti
-Tüm Dünyayı Türkler Yönetsin Anlayışı
Nizam-ı Alem
-Tüm Dünyayı Adaletle Yönetmektir.
Kızıl Elma
Varılacak Hedefi belirleme ve hedefe ulaşıldığında yeni bir hedef koyma

c.HÜKÜMDARIN SEMBOL VE ÜNVANLARI
Sembol
*Davul(Nevbet) *Kama *Kamçı *Otağ *Ordu *Taht(Örgin) *Tuğ(Sancak) *Sorguç *Yay *Kılıç
Unvan
*Han *Hakan *Kağan *Şanyu *Tanhu *İlber *İlteriş *İlteber *Yabgu *İdikut *Erkin *Kara

d.İkili Teşkilat
*İlk Defa Asya Hun Devletinde Uygulandı.
*Doğu Asıl Hakan Batı Yabgu

e.Kurultay
*Günümüz Bakanlar Kuruludur.
*Bazen Danışma Bazen Karar Organıdır.
*Kağan yokken Aygucı Başkanlık Eder.
*Her Türlü Mesele Görüşülür.
*Hakanı Görevden alır.
*Töreleri Değiştirir.
*Tüm üyelere Toygun adı verilir(Hakan,Hatun,Boy Beyleri,Hanedan üyeleri)

f.Devlet Görevlileri
Apa : Sivil Yönetici
Aygucı : Vezir
Ayuki : Hükümet
Ağılığ : Hükümdar
Otacı : Hekim
Şad :
Buyruk : Bakan
Tudun : Vergi Memuru

2.SOSYAL HAYAT
*Anneye Öğ  Babaya Kang
*Monogami Tipi Eylilik
*Düğünlere Törün denir
*Halk Eğlencelerine Şölen Denir
*İçeceğe Kımız
*Halkın Kaldığı Çadırlara Yurt adı denir.

Oğuş(Aile) Uruğ(Sülale) Boy(Soy) Bodun(Millet) İl(Devlet)

3.HUKUK
*Sözlü Hukuk Kurallarına Töre Adı verilir.
*Törelerin oluşumunda ;
-Kut Anlayışı
-Hakanlar Tarafından konulan kararlar
-Kurultayda alınan kararlar
-Gelenek Görenekler etkili olmuştur.
Not : İşbara Kağanın Çin İmparatoruna gönderdiği mektup ve Altay Türklerine insan tanrısız Türk yakasız Millet yasasız olmaz.

Hakanın isteği kurultayın kararı ile değişir ancak değişmeyen maddeleri vardır
*Adalet(Könelik) *İyilik(Uzluk) *Tüzük *Kişilik

*Mahkemeye Yargu Başkanına Yargucu denir.
*Hapis cezaları 10 günü geçmez
*İdam belirli suçlarda uygulanır

NOT : Devletin Toplum ile görev ve sorumluluklarını bildiren yazısız sözleşmeye tüz adı verilir.

4.ORDU
*Savaş Zamanı herkes askerdir.
*Ücretsizdir.(Hazarlar Hariç)
*M.Ö 209 K.K.K kuruluş yılı olarak kutlanır.
Not : İslam öncesini ordularında düşmanın durumunun öğrenilmesi amacıyla gönderilen keşif birliğine yelme adı verilir
*Türkler dünyayı en çok askerlik alanında etkiledi
*Orduda 10’lu sistemi bulduk.
*Et konservesi
*Üzengi
*Ceket pantolon giyilmesi
*Savaş Taktikleri
Not : Orduda Askere Sü ve ya Er de ir Komutana Tarkan Denir Ordu komutanına Subaşı denir.Kağan muhafız birliğine Böri Denir.

Bilim
*Matematik Tıp Astronomi Eczacılık ile uğraşıldı.
ürklerin Bilimle Uğraştıgının kanıtı Takvim Yapmaları
Türklerin Tarih Boyunca Kullandığı Takvimler
*12 Hayvanlı Türk Tarihi
*Hicri Takvim(Bu takvimler arasında tek ay yılı esas alınarak hazırlanan takvimdir.)
*Celali Takvim
*Rumi Takvim
*Miladi Takvim

Sanat Dalları
*Dokumacılık
*Çadırcılık
*Kilim ve Halıcılık(Pazırık Halısı)
*Madencilik(Altın Elbiseli Adam)*Minyatür Sanatı
*Heykel(Balballarla Başlamıştır)

Spor
*Yaya koşularına Seyiyrtme denir
*Topük adı verilen oyun
*Kureş(Güreş) vardır
*Kayak yapılır
*Cirit
*Mızrak oyunları vardır.
Not : 48 taşla oynanan zeka oyununun adı Mangala’dır