Coğrafi konum, bir yerin yeryüzündeki konumunu belirleyen özelliklerin genel adıdır. Coğrafi konum, ikiye ayrılır:
1. Mutlak Konum (Matematik Konum)
Bir yerin paralel ve meridyenlere göre (yani enlem ve boylam) belirlenen kesin konumudur.
- Dünya üzerindeki herhangi bir nokta, enlem ve boylam dereceleri ile tam olarak tanımlanabilir.
- Örneğin: Türkiye’nin mutlak konumu: 36° – 42° Kuzey enlemleri, 26° – 45° Doğu boylamları arasında yer alır.
-
Mutlak konumun etkileri:
- İklim kuşakları (örneğin: Türkiye orta kuşaktadır).
- Güneş ışınlarının geliş açısı.
- Gece-gündüz süre farkları.
- Yerel saat farkları.
- Bitki örtüsü ve tarım ürünleri çeşitliliği.
2. Göreceli Konum (Özel Konum)
Bir yerin diğer yerlere göre olan konumudur. Bu, ekonomik, siyasi, kültürel, ulaşım gibi özellikleri içerir.
-
Örneğin Türkiye’nin göreceli konumu:
- Asya ile Avrupa arasında köprü konumundadır.
- Üç kıtanın (Asya, Avrupa, Afrika) kesişme noktasına yakındır.
- Önemli ticaret yolları (İpek Yolu, enerji hatları) üzerindedir.
- Boğazlara (İstanbul ve Çanakkale) sahiptir.
-
Göreceli konumun etkileri:
- Stratejik ve jeopolitik önem.
- Ulaşım ve ticaret olanakları.
- Turizm potansiyeli.
- Ekonomik faaliyetlerin çeşitliliği.
Özetle:
Tür | Tanım | Etkileri |
---|---|---|
Mutlak Konum | Enlem-boylam esaslı kesin yer | İklim, sıcaklık, gece-gündüz süresi, yerel saat |
Göreceli Konum | Diğer yerlere göre konum | Ekonomi, ulaşım, ticaret, stratejik önem |
İstersen coğrafi konumun Türkiye’ye ya da başka bir ülkeye etkilerini de detaylı inceleyebiliriz.