Orta Asya Kültür Merkezleri

Arkeologların ve diğer bilim insanlarının Orta Asya’da yaptıkları araştırmalar
sonucunda, bu bölgede tarihi MÖ 4000’lere dayanan kültür merkezleri ortaya
çıkarılmıştır. Özellikle kurgan adı verilen mezarlarda bulunan kalıntılar sayesinde
o dönem insanlarının yaşam tarzları, beslenmeleri, kıyafetleri, sanat anlayışları ve
kullandıkları araç gereçler hakkında bilgilere ulaşılmıştır.

Orta Asya’da bulunan kültür merkezleri ve bu merkezlerin belirgin özellikleri şunlardır:
Anav Kültürü
(MÖ 4000- MÖ 1000)
• Aşkabat’ın güneydoğusunda bir yerleşim bölgesidir.
• Bozkır kökenli bir halka, özellikle de Türklere ait olduğu
düşünülmektedir.
• Türk kültürünün önemli bir unsuru olan “At” ilk kez bu kültürde
görülmüştür.
Afanesyova Kültürü
(MÖ 2500- MÖ 1700)
• Türklere ait en eski kültür merkezi olarak kabul edilir.
• Altay-Sayan Dağları’nın güneybatı bölgesinde Minusinsk’te
bulunur.
• Çakmak taşından ok uçları, bıçaklar, kemik iğneler, bakır eşyalar,
basit çömlekler bu kültürün belli başlı eserleridir.
Andronova Kültürü
(MÖ 1700- MÖ 1200)
• yenisey dolaylarında bulunur.
• Afenesyova kültürünün daha geniş bir alana yayılmış ve gelişmiş
halidir.
• Türklerin ataları tarafından meydana getirilmiştir.
Karasuk Kültürü
(MÖ 1200- MÖ 700)
• Andronova kültürü ile benzerlik gösterir.
• Adını yenisey ırmağı’nın bir kolu olan Karasuk Nehri’nden alır.
• en önemli özelliği, dünyanın pek çok bölgesine göre demir
madenini daha erken işlemeye başlamasıdır.
• iskit kültürünü oluşturan atlı Göçebe kültürünün Orta Asya’ya
yayılmasını sağlamışlardır.
Tagar Kültürü
(MÖ 700- MÖ 300)
• Türk kültürlerinin gelişmiş ve sentezlenmiş hâlidir.
• Kültür mensuplarına “Altaylılar” da denir.
• Tunçtan bıçak, ok uçları, küçük hayvan heykelleri, çeşitli hay-
van tasvirleri ve otağ şeklinde ağaç evler bu kültürün belli başlı
eserleridir.
KÜLTÜR MERKEZLERİ